Prawidłowe natlenienie organizmu to podstawa jego właściwego funkcjonowania. Dziś będąc w tym temacie, chcielibyśmy skupić się na urządzeniu zwanym pulsoksymetrem. Zastanowimy się nad zasadą jego działania  w odniesieniu do samego pomiaru saturacji (SpO2). Czym jest saturacja, jakie wyniki wymuszają reakcję? W jaki sposób jest skonstruowany pulsoksymetr? O tym wszystkim przeczytać można poniżej.

Ile wynosi saturacja SpO2?

Saturacja, czyli Spo2 może wynosić od 0 - 100%. W przypadku osób zdrowych do 70 roku życia, normą jest 95 - 100%, powyżej 70 roku życia 94 - 98%. W przypadku, gdy prowadzona jest tlenoterapia, wówczas SpO2 wynosi od 98% do 100%. Aby dokonać sprawdzenia saturacji, najlepszą metodą jest gazometria, gdzie niezbędne jest pobranie krwi tętniczej. Niestety, ale taka metoda nie jest możliwa do wykorzystania przy ciągłym monitorowaniu, stąd też na przestrzeni ostatnich lat, bardzo dużą popularnością zaczęły cieszyć się pulsoksymetry, które to zapewniają szybki i miarodajny wynik. Produkowane urządzenia do pomiaru saturacji są małe, proste w obsłudze i nieinwazyjne. Co więcej, pulsoksymetr jest atrakcyjny cenowo. Mieści się w przedziale 100 - 300 złotych, a więc wcale nie trzeba wydawać dużych pieniędzy, by móc na bieżąco, każdego dnia kontrolować SpO2. 

Organizm do życia potrzebuje tlenu, który otrzymuje wraz z wdychanym powietrzem i który dalej dyfundując z pęcherzyków płucnych dostaje się do krwi i tam się rozpuszcza. Następnie jest on wiązany przez hemoglobinę, która znajduje się w krwinkach czerwonych. W taki sposób krew transportuje go wraz ze składnikami odżywczymi do wszystkich komórek ciała. W organizmie człowieka znajduje się zarówno hemoglobina bez tlenu i określana jest ona jako deoksyhemoglobina, a także hemoglobina z tlenem, czyli oksyhemoglobina. Określenie saturacji krwi, czyli ilości tlenu we krwi, odgrywa niezwykle ważną rolę. 

 

Jakie wyniki saturacji powinny niepokoić?

Z pewnością w przypadku wyniku poniżej 90%, stan ten uznawany jest już za bardzo ciężki, może on bowiem świadczyć o ciężkiej niewydolności oddechowej. W żadnym wypadku nie można bagatelizować nieprawidłowych wyników, a do tego takich objawów, jak:
- duszności
- problemy z oddychaniem
- zawroty głowy
- omdlenia

Badając saturację krwi, można uchronić się przed niewydolnością oddechową, która prowadzi do trwałych uszkodzeń i zmian, ale także w skrajnych przypadkach także do śmierci. W jakich sytuacjach pulsoksymetria sprawdzi się szczególnie?

  • przy niewydolności  oddechowej
  • przy bronchoskopii
  • przy tlenoterapii
  • przy operacjach w znieczuleniu ogólnym
  • po operacji
  • przy wentylacji płuca
  • przy kontrolowaniu funkcji życiowych matki i płodu

wynik pulsoksymetr szpital 

Wykorzystanie zjawiska fizycznego w pomiarze pulsoksymetrem

Aby pulsoksymetr mógł ukazać prawidłowy wynik, niezbędne jest tutaj działanie promieniowaniem elektromagnetycznym, czyli światłem czerwonym i promieniowaniem podczerwonym. Na tej podstawie bowiem można ocenić stopień saturacji krwi tlenem. Dostępne w trakcie badania promieniowanie, emitowane jest przez dwie diody, czyli tą czerwoną i podczerwoną, a następnie przechodzi ono przez badany obiekt. W przypadku pulsoksymetrów napalcowych będzie to palec.

Promieniowanie może przechodzić między innymi przez paznokieć, ale także przez skórę palca, przez tkanki miękkie, tętnice, żyły oraz kości. Dokonując pomiaru, w czasie rozchodzenia się fali tętna w tętniczce palca, następuje między innymi chwilowa zmiana średnicy naczyń, co w konsekwencji powoduje zmianę w czasie składowej absorpcji. Częstość zmian uzależniona jest od częstości skurczów serca, a więc możemy jasno napisać, iż całkowita absorpcja jest sumą składowej stałej w czasie i zmiennej. 

Idąc dalej, układ w pulsoksymetrze wyodrębnia składową zmienną absorpcji, która to określa absorpcję promieniowania, jaka zachodzi w tętnicy. Dzięki temu zjawisku można zidentyfikować krew tętniczą. Wykorzystując urządzenie do saturacji, to, pokazuje zmiany pulsacyjnego komponentu absorpcji w formie wykresu pletyzmograficznego, jednocześnie obliczając też samo tętno. Takie działanie jest niezwykle istotne, bowiem dzięki niemu można sprawdzić, czy przebieg saturacji jest prawidłowy, co powoduje jednocześnie, że i taki będzie sam wynik. Jeśli jednak sygnał pletyzmograficzny jest niepoprawny, wówczas wynik saturacji również nie jest miarodajny. 

Samo stężenie hemoglobiny ma wpływ na wartość absorpcji. W krwi znajduje się zarówno oksyHb, jak również i deoksy Hb, które znacząco się między sobą różnią i inaczej są absorbowane. Jak? Światło czerwone silniej absorbowane jest przez deoksy Hb, a promieniowanie podczerwone przez oksyHb. Aby zobaczyć ,,wypadkową” widma absorpcyjnego, należy zastosować zasadę addytywności absorpcji. Cóż to oznacza w praktyce? Wypadkowa absorpcyjna jest sumą konkretnych udziałów procentowych dla danych długości fal, zarówno dla deoksy Hb, jak również i oksy Hb. Aby doszło więc do pomiaru absorpcji, należy wykorzystać różne długości fal. Aby określić Spo2, najlepiej sprawdzą się więc do pomiaru fale czerwone - 650 nm i podczerwone - 950 nm. 

 bialo niebieski pulsoksymetr na bialym tle

Kalibracja pulsoksymetrów

Użytkując pulsoksymetry, te wymagają kalibracji. Przy badaniu, wiązka światła musi być równoległa, a niestety w wyniku rozproszenia promieniowania w trakcie dokonywania pomiaru absorpcji, nie jest to możliwe. Jak więc to wygląda? W trakcie wykonywania rzadszych wdechów i wydechów, by zmniejszyć koncentrację tlenu we krwi, pobiera się próbki krwi tętniczej, niezbędne do gazometrii. W ten sposób uzyskuje się tak zwaną krzywą kalibracyjną i to właśnie jej wyniki umieszcza się w oprogramowaniu pulsoksymetr. Dokonując pomiaru, urządzenie odwołuje się do danych kalibracyjnych, dzięki czemu można w pełni skorygować końcową wartość pomiaru. 

 

Czy pulsoksymetria może wskazać nieprawidłowe wyniki?

Wiadomym jest, że pulsoksymetry stanowią jak najbardziej warty uwagi sprzęt, który daje możliwość stałego kontrolowania saturacji krwi. Metoda pulsometryczna jednak nie zawsze ukaże prawidłowy wynik, bowiem może zaburzać go wiele czynników. Co więc może wpływaćna błędny wynik?

  • nałogowe palenie papierosów
  • zatrucie tlenkiem węgla
  • anemia
  • użycie barwników w krwiobiegu podczas zabiegów
  • lakier na paznokciach
  • grzybica pod paznokciami
  • wstrząs pourazowy zmniejszający przepływ krwi w kończynach
  • hipotermia
  • poruszanie palcem
  • nieodpowiednie światło w pomieszczeniach
  • niska perfuzja tkankowa
  • chłodne miejsce pomiaru
  • zbyt niska temperatura otoczenia
  • badanie po aktywności

Choć sama zasada pomiaru saturacji wydaje się być bardzo skomplikowana, to jednak oparta jest ona na takim działaniu, by móc szybko, nieinwazyjnie i całkowicie bezboleśnie dokonywać pomiaru. Sięgając po odpowiedni pulsoksymetr, z pewnością używanie go w warunkach domowych, okaże się być dobrym wyborem przy kontrolowaniu jakże ważnego parametru życiowego, jakim jest saturacja. 

Wystarczy tylko postawić na legalny sprzęt medyczny, który posiada niezbędne certyfikaty i wybrać najlepsze źródło zakupu - sklep medyczny Kredos.pl, w którym dostępne są najwyższej jakości pulsoksymetry w bardzo atrakcyjnych cenach, jako idealnie urządzenia na lata, szczególnie polecane w wykorzystywaniu w trwającej na wysoką skalę epidemii koronawirusa.